‘Boekschematherapie’: de therapie voor iedere booklover

23 november 2020, door Trix

Naast mijn passie voor lezen heb ik ook een grote passie voor het verzamelen van boeken, deze gaan immers vaak hand in hand. Ik weet dat velen van jullie deze passies met mij delen, want zeg nu zelf lezen is puur plezier en een goed gevulde boekenkast is de meest waardevolle schatkist die je jezelf kunt wensen.

Orde in de boekenchaos

Naar mate je steeds meer boeken gelezen hebt en je een steeds grotere boekenverzameling opgebouwd hebt, kan het echter nogal eens chaotisch worden, zowel in je hoofd als in je boekenkast. Om een beetje orde te brengen in mijn boekenchaos gebruik ik graag allerlei praktische lijstjes. Deze lijstjes hebben naast orde scheppen ook nog andere voordelen. Zo kun je er bijvoorbeeld je creativiteit in kwijt, je kunt ze eenvoudig delen met familie en vrienden en je kunt snel bepaalde (voor jou) belangrijke boek gerelateerde informatie opzoeken, zoals een mooie quote of een personage of gebeurtenis in het boek die je aan het denken heeft gezet.

Mocht je net als ik naast een obsessie voor boeken ook een obsessie voor notitieboekjes hebben, dan heb je na het lezen van deze blog weer flink wat ideeën om deze te kunnen vullen, want in deze blog zal ik al mijn verschillende lijstjes met jullie delen, zodat jullie binnen de kortste keren een volledig en praktisch overzicht /naslagwerk zullen hebben van jullie persoonlijke boekenwereld waar je enorm veel plezier aan zult beleven!

Inventarisatielijst

Het eerste lijstje wat ik wil bespreken is de inventarisatielijst van je boekenkast(en). Waarschijnlijk de lijst die het meest populair is onder alle booklovers en terecht want met deze lijst weet je precies welke boeken jij in je bezit hebt. De meesten boekenliefhebbers die hun boekenverzameling bijhouden doen dat in een document op de computer of met behulp van bepaalde apps, zoals Bksy, Bookbuddy (alleen voor iOS), Book Catalogue en Mijn Bibliotheek. Twee bekende websites die ook gebruikt worden door lezers gebruikt worden zijn Goodreads en Hebban en diens bijbehorende apps.

Eerlijk is eerlijk, deze lijst bijhouden in een document op de computer of via een boekenapp of website is praktischer, maar als je liever geen computer of telefoon wilt gebruiken dan kan je er ook een of naar mate de grote van je verzameling meerdere notitieboekjes aan wijden. Als je jouw boekenverzameling op aankoopdatum bij wilt houden, dan kun je zonder al te veel moeite je lijst in een notitieboekje aanvullen. Als je jouw lijst liever indeelt op titel, auteur of genre, dan tel je van te voren voor elk genre of elke letter van het alfabet een aantal pagina’s af zodat je later wanneer je nieuwe boeken gekocht of gekregen hebt deze gemakkelijk aan kunt vullen.

Een inventarisatielijst van je boekenkast maken, is dan ook minder problematisch als je misschien in eerste instantie zou denken. Het kost misschien wat meer werk, maar je kunt hem wel altijd raadplegen, in tegenstelling tot je digitale lijst waar je niet bij kan als bijvoorbeeld de batterij van je telefoon leeg is of wanneer je je computer niet bij de hand hebt of wanneer deze niet (naar behoren) werkt door een internetstoring, stroomstoring of welke reden dan ook. Een notitieboekje neem je bovendien ook gemakkelijk mee.

Hoe specifiek je een boek documenteert in je lijst is natuurlijk helemaal aan jou. Persoonlijk schrijf ik de volgende dingen op: boektitel, auteur, uitgever, genre, jaar van uitgave en het aantal bladzijdes.

Gelezen Boeken

Een lijstje dat nauw verbonden is aan de inventarisatielijst van je boekenkast is natuurlijk die van je gelezen boeken, want wie veel boeken bezit zal in de algemene regel waarschijnlijk ook veel lezen. De eerdergenoemde websites en apps worden ook vaak gebruikt om deze lijst bij te houden, maar dit kan ook goed in een notitieboekje. Op papier heb je bovendien de ruimte om bijvoorbeeld een voor jou belangrijke notitie erbij te zetten of om de vooruitgang van lezen voor een bepaald boek bij te houden, terwijl je op de websites en apps vaak alleen maar kunt aangeven dat je ze gelezen hebt.

Wanneer ik mijn boeken op dit lijstje zet, schrijf ik dezelfde gegevens op als bij de inventarisatielijst van de boekenkast plus eventuele notities van bijvoorbeeld belangrijke gedachtes die bij me opgekomen zijn tijdens of na het lezen van het boek. Ook vind ik het fijn om steeds bij te houden hoeveel pagina’s of hoofdstukken ik lees en hoe lang ik er uiteindelijk over gedaan heb om een boek uit te lezen. Hiermee kun je namelijk meer inzicht proberen te krijgen in je leesgewoonten. Dat is handig, maar ook zeker interessant!

Boekenverlanglijst

Een booklover heeft natuurlijk altijd wel één of meerdere boeken die hij/zij nog zou willen aanschaffen. Aangezien er honderden boeken per jaar uitgegeven worden, kun je dit vaak niet bijhouden, jij qua lezen niet en je portemonnee qua kosten niet. Het is daarom ideaal om een boekenverlanglijst te maken. Zo heb jij voor ogen waarvoor je wilt sparen en dat kan heel motiverend werken. Daarnaast is een boekenverlanglijst natuurlijk super handig als iemand je een cadeau wil geven, maar degene niet goed weet wat jij graag zou willen krijgen.

Het maken van een boekenverlanglijst kan je ook helpen om kritischer te kijken naar welke boeken je echt in bezit wil hebben en bij welke boeken het voldoende is om het boek alleen te lezen en je deze dus ook gewoon een keer zou kunnen lenen van de bibliotheek of iemand die je kent. Dit werkt soms ook precies andersom. Dan lees je een zodanig goed boek dat je op dat moment geleend hebt, dat je het vervolgens ook wilt kopen om aan je boekenverzameling toe te voegen. Die kun je dan weer mooi op je boekenverlanglijstje zetten!

Een boekenliefhebber die veel leest en graag boeken verzamelt, zal over de jaren heen de ruimte van een notitieboekje voor zijn/haar boekenverlanglijst zeker goed kunnen benutten.

TBR-lijst

De TBR-lijst van een boekenfanaat zal over het algemeen voor een groot deel overeenkomen met zijn of haar boekenverlanglijst. TBR staat voor ‘to be read’ en dit is dan ook een lijst waarop je kunt bijhouden welke boeken je nog wil lezen in de (nabije) toekomst. Vaak worden er in relatief korte tijd zoveel boeken uitgegeven dat je het amper bij kunt houden. Als daar veel boeken tussen zitten die in jouw straatje passen of die je interesse wekken, maar er nog niet aan toe bent om ze al te gaan lezen, dan komt de TBR-lijst mooi van pas.

Als je een boekenliefhebber bent die recensie-exemplaren opgestuurd krijgt in ruil voor een recensie kan de TBR-lijst ook goed als leesplanner dienen. Je kunt alle boeken dan tijdig plannen en op deze manier duidelijk krijgen wanneer je ruimte hebt voor het volgende boek en dit eventueel aangeven bij de uitgever en auteur van het boek. Ook is het natuurlijk fijn om te weten wanneer je tussendoor ergens een keer ruimte hebt voor een boek dat je graag voor jezelf leest zonder er per se een recensie over te hoeven schrijven.

De TBR-lijst is ook een leuk gespreksonderwerp om aan te snijden met andere boekenliefhebbers. Zo zitten er misschien boeken tussen die jullie allebei willen lezen en kun je eraan denken om een leesclubje te starten. Ook kun je elkaars TBR-lijst mogelijk nog verder aanvullen. Misschien kunnen er zelfs literaire discussies door tot stand komen. Hoe dan ook, de TBR-lijst zal altijd wel een leuk, zinnig of interessant gesprek teweeg kunnen brengen!

Beoordelingslijst

Ben jij een booklover die een boek graag een beoordeling geeft na het gelezen te hebben, dan is een beoordelingslijst iets voor jou. Je kunt deze lijst zo uitgebreid vormgeven als je wilt. Zo kun je bijvoorbeeld de boektitel en de auteur van een boek opschrijven en vervolgens daar achter één tot vijf sterren tekenen om jouw algemene oordeel over een boek te geven, maar je kunt er ook steekwoorden of een paar zinnen aan toevoegen die deze sterrenbeoordeling kunnen onderbouwen.

Wanneer je vrijwel alle boeken die je leest een beoordeling wilt geven, zou je deze lijst eventueel ook kunnen combineren met de lijst van gelezen boeken die eerder deze blog aan bod kwam. Ten opzichte van de recensie is deze lijst erg handig om een snel overzicht te krijgen van welke boeken je goed vond en welke je aan de hand daarvan wel of niet aan anderen aan zou raden.

Daarnaast kan deze lijst je helpen inzicht te krijgen in je leesbehoeftes en (mogelijk onbewuste) voorkeuren en je zo op weg te helpen om meer boeken te vinden die je zouden kunnen bekoren.

Recensieboekje of blog

Geef jij graag je (ongezouten) mening over de boeken die je leest, dan schrijf je misschien al wel regelmatig recensies of misschien zit je er aan te denken om hier aan te beginnen. Veel boekenliefhebbers doen dit tegenwoordig op een eigen blog of op andere websites door middel van een gastblog. Maar het is ook heel leuk om recensies in een notitieboekje te schrijven. Want hoe leuk is het om later terug te kijken naar het pad dat jij als lezer hebt bewandeld in de boekenwereld via recensies van eigen hand? Dat is toch wel een uniek naslagwerk waarbij je jezelf mooi de credits mag geven!

Quote/Aantekeningen/Opmerkingen boekje

Je kent het wel; je bent lekker aan het lezen en ineens zegt een personage in het boek iets wat je inspireert, waar je om moet lachen of iets wat op een andere manier je aandacht trekt. Wanneer je later terug wilt zoeken waar in het boek dat ook alweer gezegd werd, weet je niet meer waar het staat. Dit is iets wat ik persoonlijk behoorlijk frustrerend vind en daarom ben ik een QuoteNoteBook bij gaan houden. Hier schrijf ik niet alleen quotes in, maar eigenlijk alle specifieke details die tijdens het lezen mijn aandacht op een zodanige manier getrokken hebben dat ik het eenvoudig wil kunnen terugvinden wanneer ik daar behoefte aan heb.

Deze manier van documenteren is ook praktisch wanneer je een gesprek hebt met andere boekenliefhebbers en dieper en gedetailleerder op boeken in wilt gaan. Het kan leuk of interessant zijn om te ontdekken of anderen dezelfde dingen hebben opgemerkt als jij of juist andere dingen. Zo kun je elkaar uitdagen om eens via iemand anders zijn ogen een boek te lezen!

Uitgeleende/geleende boeken

Als je een flinke boekenverzameling hebt, zullen bekenden misschien best eens aan je vragen of ze een boek mogen lenen. Of misschien leen je zelf graag boeken uit om het lezen bij anderen te stimuleren. Hierbij kun je nog wel eens het overzicht verliezen van welke boeken je aan wie uitgeleend hebt, zeker als er meerdere boeken tegelijk uitgeleend worden. Het is dan ook handig om hier ook een lijstje van te maken in een notitieboekje. Het is niet aan te raden om het snel even op een los briefje te schrijven, want de kans dat je het in de loop van de tijd kwijtraakt is aanwezig. Zelf kies ik ervoor om op te schrijven om welk boek het gaat, aan wie ik het uitgeleend heb en de datum waarop ik het boek uitgeleend heb.

Ben je juist iemand die graag boeken leent uit de bibliotheek of van iemand uit je sociale kring die een flinke boekenverzameling heeft dan is het ook handig om een lijstje bij te houden. Het gaat immers om eigendom van iemand anders waarvoor je graag zorg draagt dat het ongeschonden blijft en te zijner tijd terugkeert naar de eigenaar. Ook hier is mijn advies om het in een notitieboekje op te schrijven in plaats van op een papiertje.

Hopelijk hebben jullie na het lezen van deze blog inspiratie en motivatie gevonden om misschien zelf boekgerelateerde lijstjes bij te gaan houden en notitieboekjes te gaan vullen. Als je nog geen lijstjes bijhoudt en dat wel wilt gaan doen, maar niet op papier, dan zou ik je willen adviseren de websites en apps die onder het eerste kopje van deze blog genoemd zijn eens te bekijken. Er zit er vast wel eentje bij die voor jou werkt en anders vind je misschien tijdens het zoeken een andere die beter bij jouw wensen aansluit. Mocht je klein willen beginnen dan wil ik je graag doorverwijzen naar de AnderWereld leeslijst, die je elke maand kunt downloaden, zodat je bij kunt houden welke boeken je elke maand gelezen hebt.

Veel plezier met het ordenen van jouw persoonlijke boekenwereld en leescarrière!

Trix.